Zoeken in onze boeken

Ons leven speelt zich af tussen heimwee naar het vertrouwde en een verlangen naar het onbekende. We willen ons geborgen weten en we dromen van een elders. We zijn op zoek naar een plek die ons beschermt en bijeenhoudt, en we worden voortgedreven door een verlangen naar de verte.’

Zo begint deze filosofische memoir, waarin Joke J. Hermsen een diepgaande analyse geeft van het ambivalente menselijke verlangen naar geborgenheid en de lust om eropuit te gaan. Ze onderzoekt in dit persoonlijke verslag van een zomer vol omzwervingen de vraag waar we nog thuis kunnen zijn in de wereld. Ze houdt ook haar eigen heimwee scherp tegen het licht, die haar al sinds haar kindertijd achtervolgt.

In een boeiende dialoog met denkers en dichters als Hannah Arendt, Maya Angelou, Rainer Maria Rilke, Lou Salomé, Friedrich Hölderlin, Simone Weil en Ingeborg Bachmann schetst Hermsen de ervaring van vervreemding en thuisloosheid, en de hoop op een thuiskomst in verhalen, herinneringen en politieke verbondenheid.

Joke J. Hermsen is schrijfster en filosofe. Tot haar bekendste en meest succesvolle boeken behoren Stil de tijd (winnaar Jan Hanlo Essayprijs), De liefde dus (winnaar Halewijnprijs, genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs), Kairos (shortlist beste filosofieboek), Blindgangers (longlist Libris Literatuur Prijs) en Het tij keren. Met Rosa Luxemburg en Hannah Arendt, dat ook verscheen in het Engels, Spaans, Duits, Noors, Deens en Arabisch.

Joke J. Hermsen werd op 29 juli 1961 geboren in Middenmeer, waar haar ouders min of meer toevallig vanuit het Gooi waren neergestreken, teneinde de plaatselijke bevolking van onderwijs (vader) en toneeluitvoeringen (moeder) te voorzien. Rond haar vierde levensjaar verhuisde het gezin naar de omgeving van Amsterdam, de stad die zij alleen nog voor enkele studiejaren in Parijs en lange schrijfsessies op het Franse platteland zou verlaten.

Na haar studies letterkunde en filosofie was zij als docent en onderzoeker verbonden aan de Letterenfaculteit en de Faculteit Wijsbegeerte van de Universiteit van Amsterdam, Utrecht en Tilburg. In 1993 promoveerde zij aan de UU op het proefschrift Nomadisch narcisme. Sekse, liefde en kunst in het werk van Belle van Zuylen, Lou Andreas-Salomé en Ingeborg Bachmann. Daarna publiceerde zij samen met Dana Villa in Amerika een boek over Hannah Arendt, The Judge & the Spectator, en in Nederland een geschiedenis van vrouwelijke denkers Het denken van de ander.

In 1998 debuteerde zij bij de Arbeiderspers met de roman Het dameoffer, enkele jaren later gevolgd door de historische roman Tweeduister, over de Bloomsbury schrijvers T.S Eliot en Virginia Woolf. Deze roman werd ook in het duits vertaald. In 2004 publiceerde zij een satirische roman over academisch filosofische kringen, De profielschets geheten, waarmee zij voorlopig afscheid nam van de universiteit. Haar essaybundel over kunst, literatuur en filosofie Heimwee naar de mens haalde in 2004 de shortlist voor het beste filosofische boek van het jaar.

In februari 2008 verscheen haar roman, De liefde dus, over de 18e eeuwse schrijfster en filosofe Belle van Zuylen. Deze werd bekroond met de Halewijn literatuurprijs 2008 en genomineerd voor de Libris literatuurprijs 2009. In november 2009 verscheen bij de Arbeiderspers haar boek over de tijd, Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst, met onder meer essays over Henri Bergson, Ernst Bloch, Hannah Arendt, Mark Rothko, Simeon Ten Holt, Virginia Woolf en Marcel Proust.

Samen met Jaap de Jonge maakte zij twee korte documentaires over De liefde dus en Stil de tijd, en het filosofische beeldessay Elke mening telt dat in 2008 de Martin van Amerongen publiekprijs won. In 2008 richtte zij samen met Jaap de Jonge en Henk van der Waal de interculturele salon MHT9 op.